Si do t’ia bënte ekonomia izraelite nëse konflikti me Iranin do të përshkallëzohej më tej?

Ekonomia e Izraelit është më e përgatitur se sa ka qenë ndonjëherë përpara një konfrontimi të mundshëm ushtarak


Nga Adrian Filut dhe Amir Rosenbaum

Me gjithë rrezikun në rritje të një konfrontimi më të gjerë ushtarak pas shkëmbimit të zjarrit midis Izraelit dhe Iranit përgjatë kufirit sirian të mërkurën në mbrëmje, shekeli izraelit është vetëm forcuar kundrejt dollarit dhe euros.

Angazhimi i zgjatur ushtarak padyshim do të ishte i dëmshëm për aktivitetin ekonomik të Izraelit, por treguesit financiarë, siç janë kurset e këmbimit valutor, sugjerojnë se vendi është ndoshta më i përgatitur se sa ka qenë ndonjëherë për një gjendje konflikti.

Ushtria izraelite njoftoi të enjten në mëngjes se kishte goditur objektivat ushtarake iraniane në Siri pas një sulmi të pasuksesshëm raketor kundër forcave izraelite në lartësitë e Golanit.

“Shkallëzimi në kufirin verior nuk është një zhvillim pozitiv”, tha Ronen Menahem, i cili kryeson hulumtimin dhe strategjinë Mizrahi Tefahot Bank Ltd., një nga institucionet më të mëdha financiare të Izraelit. Konfrontimi dështoi të tronditë tregjet, tha z. Menahem, duke shtuar se pret që ekonomia izraelite të mbetet elastike.

Izraeli kohët e fundit raportoi se ekonomia e saj kishte një rritje mbresëlënëse 4% në 2017 nga 3% që ishte parashikuar. Qeveria parashikon një normë rritjeje prej 3.5% të PBB për këtë vit.

Shkalla e papunësisë në vend është në një nivel historik prej 3.7%.

Lufta mund të çojë në zhvlerësim të shpejtë të monedhës vendase, e cila mund të shkaktojë një kulm të inflacionit. Por duke gjykuar nga konflikti i Izraelit në Liban në vitin 2006 dhe në Gaza në 2014, zhvlerësimi mund të zgjasë vetëm disa ditë.

Edhe nëse shekeli humbet vlerën kundrejt dollarit, kjo mund të jetë një gjë e mirë pas gati një dekade të trendit në drejtimin e kundërt. Eksportuesit izraelitë, në veçanti, do të përfitonin nga një shekel i dobët.

Po kështu, normat e inflacionit kanë qenë jashtëzakonisht të ulëta për katër vitet e fundit dhe banka qendrore e vendit, Banka e Izraelit, shpreson për më shumë inflacion.

Banka e Izraelit studioi ndikimin ekonomik të Luftës së Libanit të vitit 2006 dhe gjeti një rënie prej 0.35% -0.5% të prodhimit, që përfaqëson humbjen prej 1.2 miliardë deri në 1.8 miliardë dollarë. Ekonomia arriti të shërohet shpejt.

Banka qendrore gjithashtu gjeti se prodhimi industrial tenton të qëndrojë i qëndrueshëm gjatë konfliktit ushtarak, sidomos aktiviteti nga kompanitë e teknologjisë.

Që nga angazhimi i fundit ushtarak, përbërja e eksporteve izraelite është bërë më e dominuar nga shërbimet e teknologjisë.

Nëse konflikti me Iranin vazhdon të përshkallëzohet, Izraeli mund të mbështetet në 115 miliardë dollarë rezerva valutore. Duke gëzuar vlerësimin e saj më të mirë ndonjëherë, qeveria gjithashtu mund të kthehet lehtësisht në tregjet e borxhit.

“Thembra e Akilit” e ekonomisë izraelite e gjatë kohës së luftës është turizmi, i cili është gjatë gjithë kohës në nivel të lartë. Në vitin 2017, 3.6 milionë njerëz vizituan vendin, sipas Ministrisë së Turizmit të Izraelit. Ata i shtuan rreth 5.6 miliardë dollarë ekonomisë së Izraelit. Vitin tjetër, turizmi parashikohet të rritet edhe më shumë dhe të sjellë 7 miliardë dollarë.

Një rënie e përkohshme në turizëm nuk do të kishte një ndikim të thellë në prodhimin e përgjithshëm ekonomik të Izraelit, por për 150,000 njerëz të punësuar këtë në industri, pasojat mund të jenë të rënda.


Marrë nga portali ekonomik izraelit, Calcalist

Kompania izraelite LR Group, projekt investimesh në Shqipëri

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, priti Ambasadoren e Izraelit në Shqipëri, Galit Peleg.

Izrael

Fyejti Holokaustin, Izraeli shpall “non grata” presidentin e Brazilit

Kryeministri Benjamin Netanyahu i përshkroi fjalët e presidentit Luiz Inácio Lula da Silva si “të turpshme”.

Shqipëri

Dita Ndërkombëtare e Gruas, ambasadorja Kumbe fjalim në Universitetin e Haifës

Ambasadorja e Shqipërisë në Izrael, Meri Kumbe, ishte e ftuar të fliste në Universitetin e Haifës në kuadër të Ditës…

Kosove

Ceremoni solemne në Prishtinë, për Ditën Përkujtimore të Holokaustit

Marin pjesë Presidentja Osmani, kryeministri Kurti dhe ambasadorja e Izraelite në Kosovë, Tamar Ziv.

OPED

Populli ynë ka qenë dhe do të mbetet krah popullit hebre

Sot shënohet Dita e Përkujtimit të Holokaustit, ditë që përbashkon gjithë botën në kujtim të viktimave

Bota

Shuhet legjenda e diplomacisë amerikane, Henry Kissinger

Vdiq në moshën 100-vjeçare. Kissinger dominoi politikën e jashtme të SHBA në kulmin e Luftës së Ftohtë.

Spyzone

Ushtria e Izraelit rrethon komandën qëndrore të Hamasit

Marina gjithashtu kreu dhjetëra sulme përgjatë bregut të Gazës, duke ndihmuar forcat tokësore.