Category: Holokaust

Drejtori Ekzekutiv i American Jewish Committee (AJC), Z. David Harris, ka mbetur i impresionuar nga memoriali kushtuar hebrenjve, që është vendosur në Parkun e Liqenit Artificial të Tiranës.

David Harris, Drejtori Ekzekutiv i Komitetit Hebreo-Amerikan (American Jewish Committee) me qendër në Nju-Jork, e vlerëson jashtëzakonisht shumë rolin e shqiptarëve në shpëtimin e hebrenjve.

Gazetari i njohur italian, Matteo Tacconi,  sjell historinë e shqiptarëvë që shpëtuan hebrenjtë gjatë Luftës së Dytë Botërore. Tacconi ka biseduar me Geront Koretën, presidentin e Komunitetit Hebre në Shqipëri, si dhe me Rexhep Hoxhën dhe Rifat Qosjen, prindërit e të cilëve strehuan dhe shpëtuan hebrenjtë gjatë Holokaustit.

Shumë pak amerikanë kanë dëgjuar për Besën, por Besa është arsyeja që gjatë ditëve të errëta të kontrollit nazist në Shqipëri, asnjë qytetar hebre i Shqipërisë, as ndonjë hebre tjetër refugjat  që kërkonte strehim në Shqipëri, nuk është dorëzuar tek nazistët ose është dërguar kampet e vdekjes. Besa, e cila në gjuhën shqipe do të thotë “të mbajmë premtimin”, është një kod nderi unik për Shqipërinë,

Amediée dhe Renée Tena u nderuan pas vdekjes për të shpëtuar një vajzë hebreje. Ish-Presidenti i Francës, François Hollande, ishte i pranishëm në Montségur-sur-Lauzon,

Sir Nicholas Winton George, lindur Nicholas Wertheim (19 maj 1909- 1 maj 2015), është një filantrop anglez, i njohur si “Schindleri Britanik”. Midis viteve 1938 dhe 1939, Winton shpëtoi 669 fëmijë (kryesisht hebrenj) nga Çekosllovakia e pushtuar,duke organizuar udhëtimin e tyre me tren në Britani të Madhe dhe duke u siguruar atyre strehim. Shkruar nga Elida Buçpapaj – VOAL.ch

Për të janë shkruar libra, janë bërë filma dhe dokumentarë. Shkolla anë e mbanë botës mbajnë emrin e tij. Raoul Wallenberg u shpëtoi jetën në vitin 1944 mijëra hebrenjve hungarezë. Në emër të humanizmit!

Rrallë ka qenë e pranishme Shqipëria kaq shumë në mediat e huaja për një çështje të veçantë siç është çështja e shpëtimit të hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Botërore. Rrjeti amerikan CNN ka përgatitur disa vjet më parë një artikull me pyetjen se pse shqiptarët i shpëtuan hebrenjtë gjatë Holokaustit. Shkrimi i botuar nga VOAL.ch.

Shkrim i revistës amerikane “The Counter Punch”. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, ndërsa hebrenjtë po persekutoheshin nga nazistët, ata gjetën strehim në Shqipëri. Më shumë se 2000 hebrenj u mbrojtën nga vendasit, të cilët rrezikuan jetën e tyre duke bërë për t’i mbajtur të sigurt .

Gjatë viteve 1933-1945 shqiptarët strehuan dhe shpëtuan nga ekzekutimi i forcave naziste 3280 hebrenj. Ky veprim fisnik i shqiptarëve është vlerësuar shumë nga të huajt edhe sot e kësaj dite. Në një artikull të shkruar nga media e njohur zvicerane Watson, janë paraqitur gjashtë familje shqiptare që strehojnë dhjetëra hebrenj.